Madagascar 2003, Nederlandse Speleo expeditie, Dutch Caving Expedition

Het dagboekverslag van de expeditie

Eerste week van de expeditie

Vrijdag 12 juli 2003, de dag voor vertrek (0)

De laatste voorbereidingen. We komen bij elkaar voor een laatste check-up.



Nog één dag. De laatste voorbereidingen. Nog een paar zaken bij elkaar zoeken en de laatste aanpassingen in de bagage om gewicht te besparen. Zijn we er helemaal klaar voor? Zelfs het busje waarmee we naar Schiphol gaan krijgt een laatste controlebeurt om maar niets aan het toeval over te laten.

Zaterdag 13 juli (1)

's Morgens heel vroeg naar Schiphol. Vliegreis naar Madagaskar met overstap op Parijs Charles de Gaulle. Reistijd: ongeveer tien uur.

Daar plaatselijke tijd 22 uur komen we op vliegveld Ivato in Antananarivo aan. Er is één uur tijdverschil met Nederland.



Het consulaat heeft alles picobello verzorgd: we worden opgewacht door Haja van het consulaat, die ons in zijn bus meeneemt naar het (gereserveerde) hotel in het centrum.

Zondag 14 juli (2)

Haja gidst ons door het ochtendprogramma. Bankbezoek om geld te wisselen. Dat duurt even omdat de bank tot twee keer toe een rekenfout maakt. Uiteindelijk bemoeit zelfs de bankdirecteur zich er mee. Naar het Geografisch en Hydrologisch Instituut voor kaarten van het gebied.



Bij de ANGAP (Association Nationale pour la Gestion des Aires Protégées) lichten we ons bezoek toe en halen permits voor onze tocht in Tsingy de Bemaraha. Naar het Nederlands consulaat om wat spullen op te slaan voor als we terug uit het gebied komen. Alle afspraken zijn al voorbereid door het consulaat en zo houden we tijd over voor een rijtoer en wandeling door de stad.

Maandag 15 juli (3)

Vroeg op voor onze binnenlandse vlucht naar Antsalova. Haja brengt ons naar de hangar van MAF( Mission Aviation Fellowship). We moeten allemaal over de weegschaal om te bepalen hoeveel extra bagage meekan.

 

De vlucht van een uur in het 8-persoonsvliegtuigje verloopt soepeltjes. De piloot vliegt voor ons een stukje over het Tsingy-plateau. De karst is hier en daar goed zichtbaar tussen het woud. Op het stoffige vliegveldje laden we naast onze bagage ook een paar dozen medicijnen (afkomstig uit Amsterdam) uit, die zijn voor het ziekenhuis in Antsalova.

Eigenlijk had men ons met de lijnvlucht van anderhalf uur later verwacht maar we worden toch opgehaald door de mensen van het plaatselijke ANGAP-bureau. In Antsalova leggen we de verplichte officiële bezoekjes aan de directeur van ANGAP, Politie- en veiligheidshoofd van het gebied af. Ook regelen we die middag een charette (zeboe-kar) en kok/kampbewaker (Edmond) en krijgen we twee gidsen (Momo en Baby, agenten van ANGAP) voorgesteld. We zijn klaar voor de tocht naar de Tsingy de volgende morgen.

Dinsdag 16 juli (4)

We vertrekken vroeg maar niet voordat we op de ochtendmarkt rijst en kokosnoten hebben gekocht. Maurits en Jos vertrekken alvast met de charette mee waar onze bagage op ligt. Omdat ze met een omweg door het gebied moeten ontmoet de rest van het team ze halverwege de savanne.

De voettocht is warm maar duurt slechts drie en een half uur, op het heetst van de dag zijn we in het verkoelende woud. Ons basiskamp is niet ver weg, gelukkig maar, want vanaf de rand van het woud moeten we de spullen zelf sjouwen. De charette kan namelijk niet verder.

Op een open plek aan de rivier bouwen we ons kamp op. Na een siësta gaan Jos, Sjoerd, Maurits en Otto naar de savanne om een kalibratiemeting van de kompassen met behulp van de GPS te doen in het open veld. Op de terugweg spotten ze al de eerste grotingangen. Maarten en Wietske bouwen in het kamp een houten bankstel waar we nog veel plezier aan hebben.



Ook plaatsen we de zonnepanelen op een stukje savanne verderop in het woud. De eerste nacht al blijkt dat het kouder is dan we hadden verwacht.

Woensdag 17 juli (5)

We splitsen het team op in twee groepen. Elke groep gaat met een gids de Tsingy in op zoek naar grotten. Diverse grot-zoek-tactieken worden uitgeprobeerd. De Tsingy blijkt nog niet zo'n makkelijk terrein. Beide groepen zijn succesvol. We vinden Loharanomposa en Voalohy. Onder het motto "Topo as you go!" is er die middag al veel van getopografeerd. In het basiskamp worden we bezocht door een groep sifaka's, witte lemuren. Later zal blijken dat ons kamp zich in hun dagelijkse route door het woud bevindt.

Donderdag 18 juli (6)

Wietske blijft met koorts op het kamp, maar geniet van de lemuren, ijsvogeltjes, vlinders en libellen die standaard het kamp bezoeken. Jos en Otto gaan met behulp van Momo verder met het topograferen van Loharanomposa. Ook plaatsen ze een val in de bron om waterdieren mee te vangen. De andere groep gaat op zoek naar nieuwe grotten. Ze vinden de grot Sajoa Vaky, grot Masoandra en grot Blanche-Neige.

 

Vrijdag 19 juli (7)

Het werk van vandaag bestaat uit het topograferen van de Loharanomposa en grot Blancheneige. Ook worden er foto's gemaakt van de vleermuizen en spinnen in Blancheneige. Maurits loopt ongelukkig tegen een wespennest op en wordt aangevallen. Gelukkig wonen er maar een dozijn wespen dus met 12 steken is hij er van af. De allergische reactie op deze steken valt reuze mee.



In de val vinden we o.a. een soort paling, we mogen hem niet opeten van de agenten. Jammer, het zou ondertussen wel een welkome aanvulling zijn op ons droogvoer. Jos en Otto hebben 's middags nog twee kleine grotjes gevonden en getopografeerd, Lavaka Mampidi Doza Hoan'ny Zantany en Zohy Ampandrigidro.

Zaterdag 20 juli (8)

Zondag 21 juli (9)

De groep die gisteren de Krisitaly heeft gevonden gaat beginnen met topograferen. De anderen gaan 's morgens de val bekijken, de potten in de grot Sajoa Vaky fotograferen en 's middags worden de kristallen gangen in de Krisitaly ook vastgelegd. Het blijkt nog best lastig om grotingangen tussen de hoge en scherpe Tsingy met GPS terug te vinden. Momo blijft ziek op het kamp, we hopen dat Wietske hem niet heeft aangestoken, want die is nog steeds niet echt beter.



Baby heeft weinig trek in het diepe water van de Krisitaly, ook hij gaat terug naar het kamp. Geeft niet, ondertussen kennen we het gebied aardig, en het voortbewegen door de Tsingy gaat ook steeds handiger. Als we de komende dagen vooral in de Krisitaly bezig zijn, zullen Momo en Baby ook voornamelijk met hun eigen werk in de omgeving bezig zijn: patrouilleren in het Park op zoek naar lemurenvallen van stropers en illegale boskap.

Omdat het zondag is vandaag, eten we ter afwisseling wortelstamppot in plaats van rijst en delen we een kokosnoot. 's Avonds toont iedereen zijn verwondingen opgelopen in de scherpe Tsingy.

Maandag 22 juli (10)

Een groep gaat vandaag verder met het topograferen in de Krisitaly en plaatst daar ook de val in de rivier. De andere groep gaat naar een resurgence die bekend is bij de agenten. Water komt hier met veel lawaai onder de Tsingy vandaan stromen. Maar het lukt niet om een grotingang te vinden. Het water lijkt door een platte horizontale laag heen te stromen. We kunnen er niet bij. In de val in de Krisitaly worden aan het eind van de dag een krab en een garnaal gevonden.

Dinsdag 23 juli (11)

Sommigen zijn toe aan een dagje rust op het kamp en genieten van het woud. Anderen gaan in twee ploegen topograferen in de Krisitaly. Ook in deze grot blijkt een grote groep vleermuizen te huizen, tezamen met vele kikkers.

Maurits en Sjoerd beginnen aan het tekenen van een schematische overzichtskaart van de Krisitaly. Zo kunnen we beter zien waar er potentie is om verder te zoeken naar doorgangen en waar er nog getopografeerd moet worden. We blijken bij elkaar toch al zo'n 1,5 km aan gangen te hebben ingemeten en het eind is nog lang niet in zicht. Overal tonen zich open einden op de kaart. Wietske haalt haar toch al versleten bergschoenzolen open aan de scherpe Tsingy.

Woensdag 24 juli (12)

Voor het eerst worden we verrast door wolken aan de eeuwige blauwe hemel boven de Tsingy. Jos heeft vannacht bezoek gehad van een rat in zijn bed, dat heeft hem flink wakker gehouden. Omdat we slechts voor 4 dagen voorzien zijn van rijst en pasta, sturen we Edmond morgen naar Antsalova om te fourageren. We zijn weer met twee ploegen gaan topograferen in de Krisitaly.

Donderdag 25 juli (13)

Edmond is al zeer vroeg weg om niet op het heetst van de dag te reizen. Momo en Baby bewaken het kamp. Of bewaking nodig is weten we niet want we zijn al die tijd hier nog geen mens tegengekomen. Weer met twee topoteams de Krisitaly in. Een wet-team en een dry-team (alleen maar natte voeten en knieën). Elke morgen die natte overall en natte schoenen aan begint een beetje tegen te staan.

Het doel van vandaag is om verbinding te leggen tussen twee hoofdgedeeltes in deze grot. En dat lukt; eerst alleen maar geluidcontact in een zeer dichtgesinterde gang maar verderop in het systeem kunnen we elkaar ook zien en de verbindingen topograferen. 's Avonds is Edmund terug uit Antsalova, lekker bananen toe met de maaltijd! Hij brengt een briefje mee terug van de ANGAP directeur. Ze is blij te horen dat alles goed gaat en wenst ons veel succes.

Vrijdag 26 juli (14)

Omdat het de laatste dagen wat bewolkt is, is het niet meer zo heel koud 's nachts. Maar daardoor worden de batterijen merkbaar ook minder goed opgeladen. Vandaag weer topograferen in de Krisitaly. Witte miljoenpoten, een termietencomplex en een spin zo groot als een mannenhand maakten er toch een bijzondere dag van. Vandaag wordt ook de Grot van de Mongoes ontdekt.

Zaterdag 27 juli (15)

Zondag 28 juli (16)

Met een fototocht in de Krisitaly zijn de mooiste plekjes in deze grot vastgelegd en de dieren hier ook. Anderen topograferen nog wat. De hemel is weer helder en dat maakt de nachten weer koud.

Maandag 29 juli (17)

Nu het werk in de Krisitaly aan zijn eind lijkt te komen gaan enkele personen op zoek naar nieuw grottenpotentieel. Maarten en Wietske vinden de grot Malalaky en eindelijk ook een kameleon in het woud. Als een van de symbolen van Madagaskar hadden we die toch wel eerder verwacht tegen te komen, maar we zitten niet in de beste periode van het jaar om de vele kameleons te spotten. 's Avonds spelen we kaartspelletjes bij het kampvuur.

Dinsdag 30 juli (18)

Er wordt vandaag nog topowerk in de Krisitaly gedaan en een andere ploeg zit in de grot Malalaky, deze grot blijkt veel groter en complexer dan we gisteren hadden vermoed. Die avond denken we de jungle ondertussen zo goed te kennen dat we er ook in het donker doorheen durven, we gaan met z'n allen naar een stukje savanne om op deze heldere maanloze nacht de zuidelijke sterrenhemel eens te bewonderen. We worden er stil van, zo mooi als dat is.

Woensdag 31 juli (19)

De dag begint met een witte sifaka met baby, we hopen dat de foto's gelukt zijn. Een paar mensen nemen een rustdag, anderen topograferen verder in de grot Malalaky. In een van de grote zalen valt het zonlicht om 14 uur zo prachtig binnen dat Otto vindt dat hier een fototocht naar toe moet.

Donderdag 1 augustus (20)

Terwijl de rest in de grot Malalaky werkte om de mooie lichtval fotograferen, dachten Jos en Otto de laatste gangen in de Krisitaly te topograferen. Maar ze vinden er nog een gedeelte bij, dus er valt nog meer te topograferen in de Krisitaly.

Vrijdag 2 augustus (21)

Het is de laatste tijd 's nachts een stuk kouder en dat houdt sommige mensen wakker. Om eens wat afleiding te hebben van al het werk in de grotten, nemen we vandaag een dagje vrij en hebben we met Baby en Momo afgesproken dat ze ons wat meer van het gebied laten zien tijdens een eco-wandeling.

Omdat het vinden van grotten zo goed is gegaan, hebben we eigenlijk alleen maar twee vierkante kilometer van dit stuk Madagaskar gezien. Alleen Bikkel-Maarten gaat liever op zoek naar nieuwe grotingangen.

Baby en Momo willen al vroeg op pad. Ze nemen ons mee over de savanne naar een gebied iets noordelijker waar de Tsingy heel anders is dan waar wij zitten. Ook hier is het grottenpotentieel hoog, maar het is te ver weg van ons basiskamp om daar nu nog wat mee te doen. Het is een mooie wandeling. We zien grijze kroonlemuren en mensen, die hadden we al lang niet gezien. We doorkruisen bewoond gebied, de graven van de mensen hier zijn erg bijzonder. Maarten heeft in zijn eentje vele vierkante meters Tsingy afgespeurd, maar heeft helaas niets gevonden.

Zaterdag 3 augustus (22)

Iedereen kijkt de hele dag uit naar de boerenkool stamppot van die avond. Het werk in de Krisitaly wordt vandaag eindelijk voltooid. Ook in de grot Malalaky wordt hard gewerkt.

Zondag 4 augustus (23)

Maandag 5 augustus (24)

Sommigen zijn toe aan en rustdag en twee ploegen topograferen verder in de grot Malalaky. Vandaag spotten we nogmaals kroonlemuren, van heel dichtbij deze keer. Maurits en Sjoerd doen bovengrondse metingen voor een overzichtskaart van het gebied waar we de afgelopen weken zo hard in gewerkt hebben. Ze vinden en topograferen ook de grot Maitso Matajaka, met bijzondere groene algen op de wanden.

Dinsdag 6 augustus (25)

Op onze laatste dag in de Tsingy wordt het werk in de grot Malalaky afgerond, het meeste is getopografeerd. 's middags wordt er gerust en gepakt, ons afval gecomprimeerd en wc-papiertjes verzameld en verbrand. We hebben geen charette voor de terugweg gereserveerd. We hadden er op gerekend dat we eens met eigen bepakking moesten lopen. Zonder het gewicht van het eten (dat we op de heenweg bij ons hadden) is dit ook goed te doen.

Voor de laatste keer checkt Otto in de ijkbasis in ons kamp de kompassen nog eens op afwijkingen, zoals hij diverse malen tijdens ons verblijf hier heeft gedaan. Die avond rond het kampvuur bieden we onze Malagassische medewerkers een expeditie T-shirt aan, als dank voor hun assistentie. We hebben veel aan ze gehad.

De twee agenten vertellen dat wij ze toch op een nieuwe manier naar de Tsingy hebben leren kijken. Gedurende de afgelopen periode begonnen ze het opsporen van grotten steeds leuker te vinden. Misschien staan we hier aan het begin van de eerste Malagasy Speleo Club?

Woensdag 7 augustus (26)

We staan vroeg op om het kamp af te breken en om 7 uur beginnen we aan onze tocht over de savanne. Deze is prachtig, met de opkomende zon die de rode bergen op de achtergrond belicht. De kapotte maar gerepareerde schoenen van Wietske brengen haar tegen verwachting toch helemaal terug naar Antsalova.

In Antsalova hebben ze in onze afwezigheid een hotel opgericht, dus daar maken we graag gebruik van. Voor de ANGAP moeten we een eerste verslag schrijven. We kunnen gedurende de uren dat er elektriciteit is een computer van Angap gebruiken om de topometingen in te voeren. We herhalen de kalibratiemeting van onze kompassen over een grotere afstand.

Die avond drinken we nog een biertje met Momo, Baby en Edmond, en eten we voor het eerst in weken eens niet vegetarisch. Een heerlijke aanval op riz au coco met kip met de nodige bier en cola. Die nacht in ons hotel genieten we van het geluid van onweer en stortbuien, blij dat we nu niet meer onder onze klamboes in het woud liggen!

Donderdag 8 augustus (27)

We doen nog wat kalibratiemetingen. Met elk uur wisselen we elkaar af achter de computer en krijgen het voor elkaar om alle topo-gegevens alvast op schijf te zetten. Dat scheelt thuis een hoop werk nu het allemaal nog fris in het geheugen zit.

Ook worden we over het verblijf in het nationale park geïnterviewd en worden onze tassen gecontroleerd op smokkelwaar (lemuren of andere bedreigde dier- en plantensoorten). Vandaag genieten we volop van de Malagasy keuken, dat smaakt goed na al dat droogvoer. Bij een ANGAP medewerker moeten we naar zijn satelliet-tv komen kijken, nu weten we ook dat er in Europa een hittegolf heerst.

Vrijdag 9 augustus (28)

's Morgens vroeg worden we door de ANGAP medewerkers uitgezwaaid en naar het vliegveld gebracht. Met maar een paar uur vertraging verschijnt ons vliegtuig aan de horizon. Het is een kleinere kist, vanwege motorpech van de grote. De groep wordt daarom gesplitst

Maarten en Jos gaan met alle bagage naar Tsiroanomandidy, een plaats aan de andere kant van het Tsingyplateau, en rijden van daaraf verder met een auto naar Antananarivo. Anderhalf uur later komt het vliegtuigje terug om de rest naar Antananarivo te vliegen. Daar staat Haja weer voor ons klaar. Ongeveer tegelijk zijn beide ploegen weer in het hotel. Hier kunnen we voor het eerst weer contact opnemen met het thuisfront.

Zaterdag 10 augustus (29)

Vandaag worden we gedwongen om een dagje de toerist uit te hangen in Antananarivo. We splitsen de groep op want de wensen zijn divers. Jos, Otto, Maarten en Wietske gaan naar de dierentuin om alle lemuren die we niet in het wild konden zien te bekijken.

Daarna een bezoek aan het natuurhistorisch en volkenkundig museum om de skeletten van de reuzenlemuren te bekijken en die van de olifantsvogel, die hier vroeger leefden. Ter afsluiting nog een wandelingetje door het centrum van Tana.

Maurits en Sjoerd maken een lange wandeling door de stad om alles eens goed te bekijken en ook de nodige souvenirs aan te schaffen. Die avond nemen we John Ratobimiarana van het Nederlandse consulaat mee uit eten, als dank voor al zijn inspanningen. Haja brengt ons laat naar het vliegveld. Pas tegen middernacht vliegen we weer naar Amsterdam.

Zondag 11 augustus (30)

We nemen afscheid van Otto die met Eefje, die net met het vliegtuig gearriveerd is waar wij weer mee vertrekken, nog een maandje in Madagaskar gaat rondfietsen. Maarten moest bijna in Madagaskar achterblijven, omdat zijn visum bij binnenkomst niet goed was afgestempeld. Gelukkig kon dat snel verholpen worden.

Na een lange vliegreis worden we door een groep geliefden in blauwe expeditie-T-shirts opgewacht op Schiphol. Na een roerend afscheid gaat het expeditieteam uit elkaar. Wat een geslaagde expeditie!